FÚTBOL. TERCEIRA DIVISIÓN

Aira gana el Oscar en Vilalba

El conjunto ferrolano fue el gran beneficiado de un duelo racinguista marcado por la tensión, el nerviosismo de la zaga vilalbesa y, una vez más, las polémicas decisiones arbitrales

RÁCING VILALBÉS	0	2	RÁCING DE FERROL
José Ángel Diego López Roberto Prieto Suso Novas 78’ Álex Borja 83’ Pablo Vivero Vicente Justino Félix Erni Hugo 28’ Dani ADESTRADOR: Charly		Paco Borja Antonio Alfonso Pérez Pedro García Céspedes Ernesto 71’ Carlos Camate 66’ Heber Cabanillas Equedi Rubén Pardo 80’ ADESTRADOR: Aira
GOLES
0-1 (min. 74’) Penalti por mano de Roberto Prieto que se encarga de transformar Heber con un gran disparo a la escuadra izquierda 0-2 (min. 81’) Indecisión defensiva de la zaga local que Camate aprovecha para superar por arriba a José Ángel con un sutil toque picado
ARBITRAJE
ÁRBITRO: Jiménez Alberte, orensano (MAL) Expulsó por roja directa a Ivo, portero suplente del Vilalbés. Expulsó por doble amarilla a Roberto Prieto, Diego López (ambos del Vilalbés) y Heber (Ferrol). También mostró amarillas a Dani y Suso por los locales y a Equedi, Céspedes, Pérez y Ernesto por parte de los ferrolanos.
INCIDENCIAS
Encuentro de la XXVII jornada del Grupo 1 de Tercera División disputado en el Municipal de A Magdalena (Vilalba). Clima seco, templado y soleado.

LA CRÓNICA

Un lance del encuentro (J.VÁZQUEZ/EL PROGRESO)

En esta época de Goyas, Oscars y demás premios cinematográficos sucede a veces que las estructuras fílmicas se inmiscuyen sin ningún tipo de reparo en otros espectáculos que, aparentemente, poco tienen que ver con el mundo del séptimo arte. Este fue el caso del ‘desafío racinguista’ disputado en el Municipal de A Magdalena entre vilalbeses y ferrolanos, que comenzó como una fantástica película de aventuras, se enmarañó posteriormente en forma de thriller psicológico y terminó con final feliz para los que más lo necesitaban. Lástima que, como suele suceder en numerosas ocasiones, se coló en la fiesta un invitado a quien nadie llamó, vestido con un impecable traje de árbitro protagonista.
    La película, es decir, el partido, empezó de una forma vibrante y espectacular, con claras ocasiones para dos conjuntos que pudieron marcharse al vestuario con varios goles en su haber durante el primer periodo. De hecho, aunque fueron los pupilos de Aira los que mordieron primero con varias faltas y córneres peligrosos (amén de un ajustado tiro de Carlos que paró José Ángel con una gran estirada por abajo en el minuto 21), los que dispusieron de las oportunidades más claras fueron los locales, merced a varias arrancadas por ambas bandas que no consiguieron dar frutos. Una de las más claras la tuvo en sus pies Dani a tres minutos de la pausa, con un tiro raso que consiguió enviar a corner el guardameta Paco.
    El segundo pase se inició con un ritmo más flojo que el anterior, ya que los actores de ambos elencos sabían que un paso en falso podría costar muy caro de cara a los últimos minutos de la actuación. De hecho, eso fue lo que sucedió. En el minuto 71, tras un saque de esquina botado por el conjunto ferrolano, el defensa local Roberto Prieto interceptó en su área un balón con la mano de forma supuestamente involuntaria, razón de más para que el colegiado mostrase la segunda amarilla al central vilalbés y decretase una pena máxima que se encargó de transformar Heber con un gran disparo a la escuadra izquierda de José Ángel.
    El thriller comenzó justo después, con un Vilalbés muy crispado y con poca cabeza que no supo reponerse al gol y a quedarse con un hombre menos. Dos de los protagonistas de esta fatídica escena fueron el lateral Diego López, que vió la segunda tarjeta tras un innecesario y visceral empujón a un contrario, y el portero suplente Ivo, que se marchó directamente al vestuario por no saber controlar su vocabulario. El resultado final del deplorable sainete local fue, como no podía ser de otra manera, el castigo por parte del equipo visitante, que aprovechó la desconcentración de la defensa para batir a José Ángel con un suave remate picado efectuado por Camate a falta de diez minutos para el final.
    Visto el panorama, los de Charly buscaron por todos los medios mejorar su imagen y acortar diferencias en el marcador, algo que casi logró Félix al filo del minuto 90, con un buen tiro raso que despejó a córner un seguro Paco. Otro que quiso mejorar su imagen fue el colegiado Jiménez Alberte, que intentó compensar las anteriores expulsiones mostrando una rigurosa segunda cartulina a Heber, autor del primer gol, por fingir una caída en el área contraria.
    Finalmente, la película acabó como tenía que acabar, visto lo visto a partir del segundo tiempo, y con dos caras muy diferentes para sendos ‘racings’. El gran vencedor fue el que llegó desde Ferrol, que se acabó marchando con una sonrisa en la boca, entonando épicos cánticos en los vestuarios y con la satisfacción de haber hecho un meritorio trabajo para lograr unos tres puntos vitales (tanto para el equipo como para su director, muy cuestionado tras las últimas actuaciones). El gran derrotado fue el residente en Vilalba que, aparte de perder una gran ocasión para afianzarse en la zona noble (muchos equipos cercanos en la clasificación no lograron el triunfo en sus respectivos compromisos), se queda bajo mínimos para afrontar su próxima ‘sesión de tarde’ frente al Cerceda, uno de los cocos más temidos de la cartelera futbolística galaica.

Premio

Para José Manuel Aira. Gran planteamiento táctico que sirvió para confirmar la mejoría de un equipo que ya había mostrado sus credenciales en el partido del pasado domingo ante el Cerceda. Importante victoria para un técnico que se mostró inteligente, comprensivo y educado en todo momento. Si el fútbol lo respeta, tendrá un gran futuro por delante.

Castigo

Para el exceso de adrenalina del Vilalbés. Tras la expulsión de Roberto Prieto hubo algunos jugadores locales que perdieron los papeles y acabaron perjudicando aún más a su equipo. Diego López fue expulsado por doble amarilla tras empujar a un rival y el portero suplente Ivo vio la roja directa por utilizar un lenguaje inapropiado. Algunos aficionados señalaron como culpable al entrenador, Charly, por crispar demasiado el ambiente.

Mazazo

Para la primera parte de ambos conjuntos. Magnífica muestra de fútbol de ataque rápido, combinativo y atrevido, que no terminó por dar sus frutos en forma de goles. Algunos de los ‘perjudicados’: Dani, Álex, Félix y Vicente (Vilalbés); Carlos y Equedi (Rácing de Ferrol).

LA DECLARACIÓN DE LA JORNADA

“Hay que quejarse públicamente de la mala actitud arbitral”

Roberto Prieto

Central del Vilalbés

 “Sufrimos un penalti muy riguroso, pero durante todo el año esta ha sido la tónica dominante en caso de acciones dudosas. El árbitro fue un poco protagonista al final del partido, ya que no hubo ninguna patada, pero no podemos pensar en eso, ya que no vamos a ninguna parte. Teníamos el partido controlado, pero a raíz de esas expulsiones se puso todo de cara para el Ferrol. En resumen, cuatro expulsiones sin haber una patada; hay que decirlo públicamente porque sino no te dejan jugar ni nada. Al final te vas todo rabioso para casa sin explicación ninguna, ya que nadie te deja hablar con ellos ni ellos hablan contigo. Es así, está mandado así y no hay nada que hacer.” 

PALABRA DE TÉCNICO

“Me parece exagerado el número de penaltis que nos pitan en contra”

Carlos Alberto Díaz Reboiro ‘Charly’

Rácing Club Vilalbés 

 Hay una jugada que marca el partido...
Sí, desde luego que si. No se si hubo mano o no, pero creo que, de todas formas, es un castigo excesivo echar a un jugador de esa forma.

Hasta entonces, ¿cómo veías el partido?
La primera parte la tuvimos más controlada, pero, como siempre, si tienes cuatro ocasiones y no las finalizas, te vas penalizando y más aún ante un rival de este potencial, que, aunque no esté muy bien clasificado, tiene jugadores de un altísimo nivel.

Y el equipo, después de esa jugada, se puso un poco desquiciado, nervioso...
Sí, sobre todo porque llevamos muchos penaltis en contra. No sé si son o no son, pero llevamos diez en contra y sólo dos a favor, lo cual es un baremo un poco exagerado. El equipo ahí se fue un poco del partido y no supo aguantar, porque aún estábamos diez contra once y podíamos empatar. Faltó un poco de sangre fría, la verdad.

¿Es difícil a veces aguantar, mantener la tranquilidad en esos momentos?
Sí, la verdad es que si. Faltó un pelín de pausa en ese momento, ya que pudo el exceso de ganas del otro equipo por conseguir un buen resultado. Intentamos lanzarnos al ataque, pero con nueve jugadores es muy complicado.

Durante todo el partido se palpaba que el que se adelantara en el marcador ganaría los tres puntos...
Totalmente de acuerdo. Ellos tuvieron un tiro de Carlos, nosotros la de Dani, dos estrategias de Álex... No finalizas bien y eso te perjudica en la liga. Ahora toca seguir y pensar en la siguiente semana.

Precisamente para la próxima semana contáis con numerosas bajas, entre lesiones y sanciones, y tenéis al equipo casi en cuadro...
Sí, tenemos una plantilla cortita, por lo que esperamos recuperar a algún lesionado para afrontar lo que queda con mejores garantías.

El partido recordó al de hace quince días contra el Bergantiños en el aspecto negativo, sólo que esta vez fuisteis vosotros los que sufristeis las expulsiones. ¿Casualidad o algo más?
No lo sé. Sería penalti porque lo vieron y felicitar al Ferrol porque ellos estuvieron más acertados en el área contraria. Del resto, no sé, la verdad es que no lo sé.

¿Como está Erni (se retiró por lesión muscular en el minuto 28)?
Fue un pinchazo en el abductor. A ver, no pinta bien, pinta a rotura de fibras. Ya estábamos lastrados y mira, una más. Cuando llueve no para.

“Hubo demasiadas expulsiones en un partido que no fue para tanto”

José Manuel Aira

Rácing Club de Ferrol

¿Cuál es tu visión general del encuentro?
Muy disputado. Hasta que el Vilalbés se quedó en inferioridad creo que el partido se había podido decantar para un lado o para el otro. Han sido pequeños detalles los que han decidido el partido: nosotros fuimos los primeros que nos pusimos por delante, con las expulsiones también se abrió el partido y al final pudimos lograr el segundo gol.

Un poco la sensación de que el que se adelantase ya llevaba mucho ganado...
Sí, en la primera parte hubo ocasiones para ambos. Estaba claro que el primero en marcar ya tenía mucho camino andado, y por suerte fuimos nosotros. A partir de ahí, y con las expulsiones, el Vilalbés con el resultado en contra y jugando en casa ha dejado más espacios y los hemos aprovechado.

¿Has visto la mano? ¿Te ha parecido penalti?
Son manos que este año las están pitando todas: ves partidos en Primera y en Segunda con manos menos involuntarias que las de hoy y las pitan. A partir de ahí no puedo decir nada.

Despues de lograr esta importante victoria, parece que vuelven las buenas sensaciones...
Sí, a ver si se prolonga más en el tiempo. Yo creo que el equipo en las últimas cuatro o cinco jornadas, a pesar de que contra Estradense y Bergantiños no conseguimos buenos resultados, ha encontrado un camino por el que debe ir, un camino de seguridad, de cierta solvencia en nuestro campo, a pesar de que también hoy el Vilalbés nos ha hecho más ocasiones de las que nos hizo el Cerceda el domingo pasado, pero pienso que esa debe ser la idea del equipo: ser solventes en nuestro campo y luego arriba aprovechar la velocidad, que la tenemos, e intentar aprovechar las ocasiones.

El de hoy fue un partido disputado, pero ¿tantas tarjetas?
Sí, creo que no fue un partido para tanto. Desde el banquillo no me ha dado esa impresión. Creo que se ha ido complicando el partido después de algunas decisiones rigurosas y a partir de ahí ya no tenía freno. No pienso que haya sido un partido para acabar un equipo con dos menos.

¿Ha cambiado la mentalidad defensiva del equipo a mejor?
Tiene que ser así. Últimamente veníamos de encajar muchos goles en los últimos partidos, en ocasiones que no nos generaba el contrario, sino que casi se los regalábamos nosotros. Esos detalles nos perjudicaban mucho, hoy los hemos corregido, sobre todo en la primera parte, y esa es la línea que tenemos que seguir.

FÚTBOL. TERCEIRA DIVISIÓN

Vilalbés superior, árbitro excesivo

A victoria racinguista viuse empañada pola deplorable actuación dun colexiado que expulsou ata a tres xogadores visitantes nun encontro exento de violencia

RÁCING VILALBÉS	2	0	F.C. BERGANTIÑOS
José Ángel Diego López Suso Roberto Prieto Álex Pillado 88’ Hugo Vicente Justino Félix Nico 71’ Erni Dani Novas 76’ ADESTRADOR: Charly		Yáñez Marc Álex Canedo Sergio Rebollo Héctor Feáns Moreiras 26’ Julio Bayo Trovo Toja Rudi 77’ Efrén ADESTRADOR: Chus Baleato
GOLES
1-0 (min. 12’) Gran recuperación de balón de Justino, que asiste a Erni para que remate cun gran disparo colocado á escadra 2-0 (min. 84’) Desmarque de Nico, que controla, vaise do gardameta a través dun bo autopase e marca a porta baleira
ARBITRAXE
ÁRBITRO: Pérez Cabaleiro, vigués (DEFICIENTE) Expulsou por dobre cartón a Trovo, Julio Bayo e Álex Canedo, os tres do Bergantiños. Tamén amosou amarela a Dani polos locais e a Efrén polo equipo visitante.
INCIDENCIAS
Encontro da XXV xornada do Grupo 1 de Terceira División desputado no Estadio Municipal de A Magdalena en Vilalba. Clima moi frío pero estable, sen chuvia.

A CRÓNICA

Hai veces que un equipo, a pesar de perder, marcha do campo con bo sabor de boca. Hoxe pasou todo o contrario: o Vilalbés logrou unha importante victoria ante o Bergantiños pero foise da Magdalena cun deixe de decepción, non polo xogo nin polo resultado, senón por culpa dun árbitro que deixou ós visitantes con oito xogadores e coa dignidade polo chan.
    A primeira metade, aínda que pareza mentira tralo visto na segunda, foi un espectáculo de gran fútbol dun equipo, o racinguista que, comandado por uns enormes centrocampistas chamados Vicente e Justino (este último pretendido polo outro Rácing, o de Ferrol) que tentaron en todo momento amosar un xogo combinativo e de toque, iso si, non exento da brega que caracteriza ó conxunto chairego.
    Concretamente, o primeiro gol chegou despois dunha xogada de loita na que Justino logrou roubar limpamente o balón a un xogador do Bergantiños para a continuación asistir a un enrachado Erni, que marcou un tanto calcado ó que conseguira contra o Ordes quince días antes, cun disparo colocado á esquerda do gardameta. Durante o resto da primeira parte foi o Rácing o que levou o peso do encontro, e incluso puido aumentar a súa vantaxe, aínda que o Bergantiños non baixou os brazos e mesmo tivo unha gran ocasión para empatar no minuto 34, a través dun córner no que a pelota se paseou pola liña de gol, cun José Ángel batido e cun Diego López que salvou ó seu equipo in extremis.
    O segundo tempo comezou dunha forma moi similar ó primeiro, cun xogo moi igualado a través do cal o Bergantiños se resistía a perder e o Vilalbés intentaba marcar o segundo tanto. Foi a partir do minuto 60 cando comezou o espectáculo do colexiado, un festival de cartóns que acabou deixando ós visitantes con oito xogadores nun partido sen lances violentos. O primeiro perxudicado foi o extremo Trovo, que recibiu o segundo cartón no 61 por falar de máis. Mesmo diagnóstico para o central Álex Canedo no 88, xa co partido vendido. O terceiro perxudicado, quizais o máis comprensible, o mediocentro Julio Bayo, que viu a segunda amarela no minuto 68 tras unha dura entrada na medular.
    Entre medias do ‘pasatempo’ arbitral, o Rácing continuou a xogar do mesmo xeito, intentando facer o gol da tranquilidade. Puido logralo Justino no primeiro minuto da reanudación, cunha vaselina que marchou alta, ou Vicente no 66, cun fortísimo disparo lonxano que petou no longueiro. O rexeite recolleuno Dani, que conseguiu meter o coiro entre os tres paos, aínda que o gol foi anulado por posición incorrecta. Si logrou anotar, en cambio, o habitual revulsivo racinguista, un Nico que entrou de refresco e que, no 84, conseguiu pechar o encontro cunha xogada de desmarque, control, autopase ó porteiro, sprint e remate a porta baleira.
    O partido rematou para o Vilalbés de xeito agridoce, xa que, segundo se podía notar nas facianas dos xogadores e do corpo técnico, non gustou a forma de gañar tralo ocorrido no segundo tempo. O máis positivo para os locais foi o resultado, xusto e merecido para un conxunto que foi a polo encontro, especialmente na primeira metade, e que se asenta na cuarta praza da categoría tras poñer fin súa xeira de empates e derrotas. A parte negativa foi o castigo excesivo e completamente fóra de lugar para un Bergantiños que terá que afrontar a vindeira xornada con tres baixas moi importantes, un castigo infrinxido polo exceso de protagonismo e pola falta de diálogo dun colexiado. 

O segundo gol racinguista foi obra de Nico. J.VAZQUEZ (El Progreso)

Premio

Para a primeira parte do Vilalbés. Seguridade defensiva, orde no centro do campo e moitas chegadas á área do Bergantiños, que case non tocou o balón.

Castigo

Para o colexiado Pérez Cabaleiro. Buscou o protagonismo en todo momento, expulsando a tres xogadores visitantes nun encontro sen ningún tipo de dureza.

Mazazo

Para Vicente. Puido marcar o segundo gol racinguista en varias ocasións, a máis clara un espectacular lanzamento lonxano que se foi contra o longueiro.

A DECLARACIÓN DA XORNADA

“O colexiado riuse na nosa cara descaradamente”

Moreiras

Xogador do Bergantiños

 “Marchamos moi enfadados. Unha cousa é que che expulsen a alguén, aí calas e non pasa nada, pero hoxe o árbitro ríuse na nosa cara descaradamente. Cando xa estaba o partido perdido, aínda se atrevía a incitarnos dicíndonos, en plan despectivo: ‘Un poquito más, un poquito más’. Foron tres expulsións por non decir nada. Xogamos contra un bo equipo, disputamos e loitamos o partido, pero, sabendo que necesitas os tres puntos e fanche isto. Non vin na miña vida o que vin nos últimos dez minutos: sete persoas sobre o campo. As cámaras estan aí para ver o que pasou realmente, e a directiva fara o que teña que facer. Realmente lamentable.” 

PALABRA DE TÉCNICO

“Esta victoria era o que nos faltaba para pasar o bache”

Carlos Alberto Díaz Reboiro ‘Charly’

Rácing Club Vilalbés 


“Tivemos ó equipo moi metido en todo momento, sobre todo no primeiro tempo. Independentemente do que pasou no segundo tempo, coas expulsións e todo o demáis,  once contra once fomos sempre moi superiores, e tivemos ocasións para facer o 2-0 ou o 3-0. Fallamos e eles puideron empatar nalgunha ocasión, pero son cousas que sabes que poden pasar. Aínda así, tivemos unha das mellores primeiras partes da temporada na casa, malia non matar o partido. É moi importante volver a sumar e a gañar na Magdalena. O tema do árbitro empañou un pouquiño a victoria, pero o importante é que xa pasamos o bache que teñen todos os equipos. Os xogadores estiveron a un bo nivel e temos que estar contentos co resultado e coas ocasións que tivemos na primeira metade. Aínda que temos baixas, o equipo xogou ben. É o que pasa sempre: se perdes, nótanse; se gañas, non pasa nada. Aínda así, sabemos que son xogadores importantes.”

“As expulsións foron un atentado contra a nosa dignidade” 

Jesús Inocencio 'Chus' Baleato Negreira

F.C. Bergantiños

“Non é un partido para esquecer; é un partido para recordar e facer moitas lecturas. Unha cousa é a derrota e outra é xogar coa dignidade dun equipo coa historia do Bergantiños. O propio Vilalbés non sinte alegría pola victoria. Foi un partido totalmente normal e non entendo o que pasou. Non me refiro ó resultado, xa que o Vilalbés é un bo equipo, sobre todo nas estratexias e no xogo aéreo. Hoxe pasounos a nos, mañá pasalle a calquera. Eu non recordo que me pasase isto nunca, aínda se fose un partido brusco, entenderíao, pero... O árbitro desde trinta metros sabe o que di un xogador e expúlsao. E o gran problema non é perder hoxe, senón que quedamos hipotecados para o domingo que vén.”

O PROTAGONISTA

Erni González

Dianteiro do Rácing Vilalbés

“Gañar é a mellor fórmula para non sufrir ó final da liga”

O xogador vivariense convertiuse este ano nunha das sorpresas da categoría, especialmente tralas súas duas últimas actuacións no estadio da Magdalena, ambas con gol e tinguidas de calidade e entrega.

Como valoras este resultado?
Estamos moi contentos, xa que viñamos dunha racha sen gañar e agora logramos dúas victorias consecutivas, esta na casa.

Marcaches dous goles parecidos, moi ben colocados, nos dous últimos partidos que xogastes como locais. Tamén contento?
Eu sempre estou contento por xogar e por marcar, sobre todo cando o equipo gaña, xa que é importante conseguir victorias neste tramo da temporada. Sería vital sumar catro triunfos seguidos para seguir arriba e non sufrir de cara ó final. 

Posiblemente sexas un dos xogadores máis mellorados desde o inicio da liga ata hoxe. Foi dura a adaptación?
Ó principio custoume un pouco coller o ritmo, xa que viña de Preferente, unha categoría inferior, pero a base de confianza, adestramentos e xogando partidos, pouco a pouco a adaptación foise cumplindo ata ser un máis co equipo.

Cres que, tanto ti coma o equipo, podedes seguir cos bos resultados obtidos nestas últimas datas?
Eu penso que si. Todos, tanto equipos como xogadores, pasamos por malas rachas pero iso acaba por rematar. Agora hai que pensar unicamente en puntuar e seguir gañando.

CULTURA. ENTREVISTA A 'MERO'

NOTA PREVIA: Parte desta entrevista foi publicada no suplemento 'A Chaira', do xornal El Progreso, o día 23 de agosto de 2011. Ó non haber suficiente espazo nas páxinas correspondentes, o texto non puido ser reproducido na súa totalidade e, ademais, ó tratarse dunha edición local, foron poucos os afortunados que tiveron a posibilidade de ler esta entrevista. Por esas mesmas razóns vinme na obriga de recoller a gravación orixinal, editala e poñela á disposición de tódolos interesados. Asegúrolles, xa antes de que comecen a ler, que non ten despercicio ningún.

 

BALDOMERO IGLESIAS DOBARRIO ‘MERO’

''TEMOS QUE SER CRÍTICOS COAS COUSAS QUE SUCEDEN NO MUNDO''

Nunha sociedade na que a falsidade e as dobres caras marcan a pauta a seguir, resulta marabilloso poder atopar unha excepción a esa regra, un exemplo de home íntegro, natural e libre, que é, segundo el mesmo, «un dos poucos contestatarios que aínda quedan»

por Baruk Domínguez

MERO É NOME de peixe, de bo peixe, como dirían as avoas. Un peixe músico que acadou numeroso éxitos tanto con Fuxan os Ventos como coa Quenlla. Un peixe poeta que vén de publicar hai pouco un poemario sincero e crítico cos tempos que corren: ‘No papel que mudo escoita’. E por último, quizais a súa faceta máis descoñecida, pero non por iso a menos importante, un peixe mestre, que soamente desexa que os seus alumnos acaden a felicidade algún día. Así é Baldomero Iglesias Dobarrio, ‘Mero’, un peixe dos que xa non quedan.

Es un home de Vilalba que vive en Xanceda. Botas de menos a Chaira durante o curso?

Moitísimo. De feito veño tódalas semanas a Lugo, onde teño a miña familia. A miña vida é un completo e absoluto regreso á Terra Chá. E ademais é un referente que teño imborrable en min: sempre que penso algo ou fago calquera cousa, aquelas terras, aquel espazo vital márcame tan poderosamente que eu vexo a través da Terra Chá, non sei se é un modo de ver a vida e as cousas, pero eu vexo a través dela.

Que significa a Chaira para ti?

Eu penso que ser chairego é un sentimento; os que somos chairegos temos unha diferente maneira de sentir. Aínda este verán, cando enterrabamos a unha amiga na Pastoriza, alguén me contaba, sabedor da miña paixón pola etnografía, que noutras terras coma o Morrazo os enterros eran unha celebración, e non tiñan un compoñente de pena tan marcado coma os da Terra Chá. Aquí a morte é algo triste porque se perde a presenza física, pero prevalece a súa memoria ó longo do tempo. Na Terra Chá, precisamente por ser chá, temos unha visión lonxana do horizonte, onde incluso atopamos ós seres queridos que perdemos.

E dende esa perspectiva lonxana pensas, como mestre, que a educación foi a peor?

A peor non, cambia. Os nenos de hoxe teñen un gran problema de illamento e de relacións cos outros compañeiros; teñen un pánico atroz a expresarse diante deles, porque están todo o día coa súa maquiniña, algo que non pasaba cando nós eramos pequenos, xa que tiñamos un maior gusto polos xogos e pola natureza. Cambian as apetencias, as motivacións, e o mestre ten que estar pendente deses cambios. Por exemplo, antes para facer un traballo, mandábanche ler un libro; agora, para chegar ó libro, tes que incentivalos por medio de Internet, dalgunha película, para que, polo menos, coñezan algo do libro. Os nenos trocaron o pensamento un 100%.

E neses cambios nótase un certo regusto de indiferencia ou pasotismo?

Eu creo que non, os nenos son seres sensibles, afortunadamente. O que pasa é que vai tan atrás o sistema educativo, os curas e a política que moitos dos nenos pasan de relixión, políticos e incluso dos mestres, que, segundo eles, están ancorados no ano da polca e non se deron conta de que as cousas mudaron. Os nenos son capaces de aprender calquera cousa de memoria, pero rinse diso, xa que é unha simpleza e non lles aporta ningún beneficio. En definitiva temos que ser máis listos, e tanto as relixións como as opinións, científicas e filosóficas, teñen que avanzar cara a autenticidade, xa que eles non se fían, desconfían de todo o que ven, xa que a realidade non se corresponde co que se lles ensina. A educación ten que apurarse moito, xa que hoxe as regras cambiaron. Antes tiñan que facer operacións interminables para resolver un problema, e agora cun botón xa está solucionada. Agora é todo máis individual, os nenos non saben facer cousas xuntos, que é o bonito. Teñen unhas habilidades artísticas encomiables, pero non saben cantar cos outros nenos. Moitos pasan da educación, porque saben que, por moito que fagan, non van ter traballo nun futuro. E, mentres que non se faga doutra maneira, é normal que pensen así.

Que opinas do fenómeno 15-M?

Para min tardou unha pila de tempo. Eu coñezo indignados dende hai anos, e teñen toda a razón: non funciona o sistema social. Ti tes dereito a unha vivenda digna, dereito a un traballo, a moitas cousas que che ten que proporcionar o Estado. E se os xestores dese Estado son malos, pois as cousas van como van. Agora os políticos andan mirando moito qué cousas do 15-M son boas e cales son malas. Que se poñan ó día, que se actualicen, porque están moi lonxe da realidade. Teñen que pasar fame para saber o que é a fame, e deixarse de decretos e de normas. Hai que deixar de teorizar é facer cousas xa para protexer o dereito á vida. Eu teño fillos con varias carreiras que se tiveron que marchar de España para traballar, e iso non pode seguir así. Por iso é necesario un dedo acusador que lles faga pagar ós que nos meteron nesta envainada.

Hai algunha reminiscencia do Maio do 68?

Pode ter. Hai un disgusto latente en todos nós porque nunca se resolveu o problema, que é ben sinxelo: non poden chupar tanto os que chupan, porque iso perxudica a un montón da sociedade e é algo impresentable. Por exemplo, eu non sei a que vén esta visita do Papa cando hai no mundo millóns de nenos en perigo de morte de fame. Temos que ser críticos coas cousas que suceden.

A xente era máis libre por dentro nos tempos do franquismo a pesar da represión externa?

Máis libre non, pero na ditadura sabíase quen eran os inimigos. Agora están por tódolos lados, aquel que pensas que é dos teus, revírase por un prato de lentellas. Eu levo toda a vida sendo un contestatario, nunca me gustou a sociedade que vin. Incluso nos mellores tempos da economía eu vía como roubaban a mans cheas, mentres que outros sangrabamos o pan de cada día. Fíxose unha mala transición, chea de silencios e cousas sen resolver, na que o maior delito, aínda agora, é ser quen somos. Por que? A lingua, o sentido común, o dereito á saúde, non son nin de esquerdas nin de dereitas. Son cousas nosas nas que non poden entrar os políticos.

Sería posible toda a arte que se fixo en Galicia durante o franquismo se non houbese represión?

Antes de falar disto teriamos que poñer en valor a arte galega, xa que temos un patrimonio que non merecemos, xa que nin sequera sabemos del. Temos uns músicos, uns artistas plásticos e uns poetas que son do copón, que teñen unha significancia a nivel español e incluso europeo. Pero para nós, son artistas de segunda ou terceira división, xa que non valoramos o que temos. Unha forma de pensar máxica e misteriosa como a que teñen relatores como Fole ou Cunqueiro é algo propio de nós, que non posúen outros pobos. E se poñemos iso en valor, poñemos en valor toda a nosa cultura.

É nacionalista a arte galega?

Á arte pasalle como á lingua: non é de esquerdas nin de dereitas, pero é de dentro. Se nas túas entrañas te ves conmovido pola paisaxe, polas cousas que suceden ó teu redor, entón serás un gran creador. E no caso de Fuxan os Ventos, cando aquí foron criticados, foron aplaudidos fóra, xa que aquí non se valorou nun principio. Simplemente faría falla mencionar que houbo uns investigadores que fixeron un traballo universitario sobre nós, sobre as cancións tradicionais que recompilaramos, e eses investigadores non eran de aquí, senón dunha universidade de Hungría! Non se dan conta ó noso lado, pero a miles de quilómetros si? Non pode ser, non se pode desperdiciar todo ese potencial que temos.

Por que marcharon Mini e Mero de Fuxan os Ventos?

Foi unha ruptura traumática, porque pensabamos distinto. Eles propúñannos unha liña doce, unha evocación das musas do pasado, dándolle a volta a un bisté ó que xa lle deron corenta voltas. Mini e máis eu queriamos poñer o dedo na ferida, ser contestatarios, insumisos, e foi daquela cando xurdiu A Quenlla.

E neste caso, o espírito reivindicativo dos inicios suavizouse a favor do lirismo?

Segue habendo ese espírito. De feito vimos de sacar un disco dobre, completamente reivindicativo, no que lles sacamos as cores a todos eses individuos que se cren protagonistas de algo que non lles corresponde e que, por desgraza, aínda non aprenderon nada. O que pasa é que vivimos noutra ditadura lingüística na que, coma nos tempos de Franco, case che piden o carné á hora de cantar.

‘No papel que mudo escoita’ é un libro cheo de poemas sociais. Que hai que reivindicar nos tempos de hoxe?

O dereito a ser quen somos, a nos como pobo roubaronnos a vontade de ser. É necesario ser conscientes de quen nolo roubaron para darnos conta de que e  necesario recuperalo e que mentres que non sexamos nos, non poderemos ser libres. Ser chairegos, ser galegos, con dereito a mirar ó noso pasado, coñecer a nosa memoria. Non podemos quedar no vacío, sen movernos do sitio como no poema ‘Penélope’ de Díaz Castro. E nós, que temos un pobo capaz, con xente coma os vellos galeguistas, que invitan a seguir, a tirarse á piscina. Teñen unha consciencia de ser intencionada, e é necesario que se incorpore a esta labor todo o mundo.

Hai unha certa morriña do pasado nos teus versos...

Sempre hai unha morriña do pasado, xa que no pasado está moita xente que nos alumeou o camiño. Miras cara atrás e ves a Celso Emilio Ferreiro, ves a Fiz Vergara Vilariño, a Suso Vaamonde, a Chano Piñeiro facendo primeiras películas en galego e pensas “qué terrible perda de tempo”. Por que non se lle axudou a toda esa xente? Por que morreron na miseria? E hoxe hai premios e premios co nome deles, pero durante a súa vida coñeceron unha triste miseria. É o que pasa sempre neste país: tes que morrer para que se che teña en conta medianamente. Ese é o gran drama dos artistas en Galicia.    

Vai o mundo a mellor ou a peor?

Necesariamente ten que ir a mellor. Ten que haber unha revolta social, pacífica, onde se lle tire das orellas ós culpables, onde paguen o que fixeron e onde se recupere dalgunha forma a cordura. Porque a cordura é o dereito a que os galegos exerzamos como que somos. Porque aínda que nos cambien a nosa nai por outra muller máis guapa e máis nova, sempre preferimos a nosa nai. Iso é a cordura, ese punto exacto de inflexión de ser quen somos e de querer ser quen somos, que é o que nos ofrece a primeira chave para acadar a liberdade.

E esa liberdade da que falas existe ou está encuberta?

Tódalas libertades entan sometidas. A xente nova sabédelo moi ben e nos medios de comunicación tamen e evidente. Sempre hai autocensura para escritores e artistas. Non levantas a voz porque che ofrecen a posibilidade de marchar, e xa hai corenta á porta para coller o teu posto. A liberdade non e unha teoría; é unha práctica cotiá, de ser quen es sen ofender a ninguén. E os políticos, ós que se lles enche falsamente a boca con esa palabra, pídolles, por favor, que non nos enganen con mentiras.

Debe o home recuperar as súas orixes, volver á terra?

É necesario. Temos un mundo cheo de faltas de coexistencia, no que os veciños que viven ao lado non se coñecen pola rúa, camiñan abstraídos nos seus pensamentos, non teñen con quen falar ou a quen querer. Iso vén provocado polo grave erro de perder o contacto coa terra. Porque a terra é necesaria. Primeiro é un contacto físico, de mancharse con ela; de mancharse ou de limparse, segundo se mire. Despois tamén é vital o contacto cos seres vivos, porque senón como humanos estamos perdidos. Non se pode perder o contacto con esa vida, porque deixamos de ser homes e pasamos a ser unha piltrafa, simples máquinas absurdas. Hai moita xente que non valora a vida porque non a coñeceu: as historias dos paxaros, os nomes das estrelas... Hai que conmoverse con todo ese mundo que temos, que é un tesouro. Se pasamos pola vida sen gozar deses tesouros, esa vida estará baleira, será unha vida triste. De feito, os manicomios están cheos de xente cun coeficiente intelectual moi alto, que se pasou de rosca porque non entende qué pinta aquí. E esa tolemia é, xunto ás guerras, un dos maiores fracasos do ser humano.

DE PRETO
«Aproveito o meu tempo libre para cortar no toxo e voltar ás orixes»

Era o pequeno Mero un ‘meniño rebuldeiro’?
Eu era moi pillo, un rabechas e un mimado, quen sabe os cristos que armei en Vilalba! Non me sometía ás normas, porque me criei con moita liberdade.
Música ou palabra?
Póñolle música unicamente a poetas de palabra limpa, por coherencia persoal. E en canto ó que eu escribo, son un egoísta, encántame escribir para min, e utilízoo como terapia.
Un poema para hoxe en día.
Hai un de Díaz Castro, ‘Penélope’, que di «Un paso adiante i outro atrás, Galiza, i a tea dos teus sonos non se move». É unha triste realidade que debemos cambiar.
Unha canción importante.
Aparte das cancións sociais hai unha preciosa de amor, musicada por Suso Vaamonde e baseada nun poema de Bernardino Graña, que comezaba «Como hei vivir mañá sen a luz túa?...
Que fai un cantor coma ti no seu tempo libre?
Cortar no toxo ou encerrarme nunha habitación para perderme na música, intentando musicar poemas complexos. Evádome moito na natureza, síntome vivo recuperando as miñas orixes.
Hai nos tempos de hoxe algún político que mereza a pena?
Poucos. Hainos honrados, pero non teñen moito poder. Os que ostentan hoxe o poder estan totalmente fóra da cordura. E a cordura do home é algo moito máis sinxelo que toda esa montaxe que nos preparan. Debería haber un codigo ético de respecto ás persoas.
Xa para rematar, qué sería de Mero sen Mini?
Moitas das cousas que Mini fixo non as faria sen min e moitas das cousas que eu fixen non as faria sen el. Os dous somos un apoio mutuo, unha amizade, sempre por riba das batallas e das cinzas.

FÚTBOL. TERCEIRA DIVISIÓN

O Vilalbés corta a súa mala xeira de resultados cun empate ante o Ordes

A pesares das múltiples baixas, os chairegos lograron un bo resultado ante un equipo ordense moi serio e disciplinado

RÁCING VILALBÉS	1	1	S.D. ORDES
José Ángel Diego López Suso Roberto Prieto Álex Hugo Vicente Justino Erni Rafita Dani Nico 83’ ADESTRADOR: Jesulín (por sanción de Charly)		Mario Álex Castro Fiuza Rubén Cea Baleato Ángel Padín Petter Antas Dani Regos Pablo Piñeiros 65’ ADESTRADOR: Nacho
GOLES
0-1 (min. 5’) Córner botado polo equipo ordense que remata o central Fiuza tras un erro na marcaxe por parte da zaga local 1-1 (min. 66’) Erni recibe un pase dende a medular, desfaise do seu defensor e bate a Mario cun gran disparo colocado á súa esquerda
ARBITRAXE
ÁRBITRO: Botana Rey, colexio santiagués (NOTABLE) Amonestou a Diego López, Hugo e Nico por parte dos locais e a Cea, Petter, Baleato e Fiuza polo equipo visitante
INCIDENCIAS
Encontro da XXIII xornada do Grupo 1 de Terceira División desputado no Estadio Municipal de A Magdalena en Vilalba. Clima soleado con temperatura fría.

A CRÓNICA

O Rácing Club Vilalbés logrou pór fin á súa dinámica perdedora cun sufrido empate ante un equipo, o do S.D. Ordes, que se amosou moi forte ó longo do encontro. Os coruñeses lograron adiantarse no encontro e, aínda que tiveron varias ocasións para lograr a victoria, a fortuna aliouse cos locais, que lograron igualar o partido mediada a segunda parte, unhas  táboas que serviron para contentar a ámbolos dous conxuntos.

            O partido comezou cun Rácing moi impreciso, con moitos erros de marca e demasiadas indecisións defensivas. No minuto 5, un córner botado polo equipo ordense foi rematado a pracer polo central Fiuza, e confirmou os peores temores da parroquia vilalbesa.

Lance do partido entre Vilalbés e Ordes (J.Vázquez/El Progreso)

            Durante o resto da primeira metade, o conxunto de Charly (que tivo que ver o partido desde a grada por sanción) non foi capaz de levar o peso do encontro, e soamente se achegou timidamente á meta de Mario mediante disparos frouxos a media e longa distancia. Tralo gol, o Ordes soamente se achegou unha vez de xeito perigoso, no minuto 25, cun bo tiro desde a frontal que propiciou unha gran parada de José Ángel.

            Na segunda metade, o Rácing Vilalbés logrou coller o temón e inquedou moito máis á defensa coruñesa. Nos primeiros minutos, Vicente tivo dúas claras ocasións para empatar o partido, pero non foi quen de finalizar. O Ordes tamén se achegou á área local cunha perigosa falta botada por Padín no minuto 53 que marchou preto da escadra racinguista, pero a ocasión máis clara chegaría dez minutos máis tarde, tras un taconazo espectacular de Baleato que José Ángel rematou despexando coa testa de xeito afortunado.

            Mediado o segundo tempo, no minuto 66, o dianteiro racinguista Erni logrou controlar un balón enviado desde a medular, marchar dos defensas ordenses e finalmente batir a Mario cun gran disparo colocado. Tralo gol do empate, o Vilalbés intentou ir a polo encontro dando entrada a Nico, que tivo algunhas oportunidades para lograr a victoria dos locais, aínda que o marcador non se volveu mover en toda a tarde.

Ó final, o reparto de puntos entre Rácing e Ordes serviu para poñer fin á xeira negativa de resultados do equipo vilalbés e tamén para confirmar as boas sensacións dun conxunto ordense que está a lograr importantes éxitos ante rivais moi complicados.  

Premio

Para o colexiado Botana Rey. Moi seguro e acertado nas súas decisións. Deixou xogar e non provocou xogadas polémicas.

Castigo

Para a primeira metade do conxunto local. Moitos erros e imprecisións provocados pola ansiedade e a falta de concentración.

Mazazo

Para Baleato. Tivo o 0-2 nas súas botas, pero o seu remate acrobático de calcaño atopouse coa cara do meta José Ángel.

PALABRA DE TÉCNICO

“Debemos mellorar resultados para rematar coa ansiedade”

Carlos Alberto Díaz Reboiro ‘Charly’

Rácing Club Vilalbés

“Vimos dunha mala dinámica, e xa nos primeiros minutos púxosenos o partido costa arriba. Na primeira parte faltou fluidez, algo provocado porque, mentalmente, chegamos ó partido con moita ansiedade. Aínda que temos moitas baixas por lesións e sancións, estas non son escusa para xustificar os malos resultados. Tralo paso polo vestiario houbo un cambio a mellor, xa que logramos dar amplitude ó campo e ter o control do balón. Con respecto ó colexiado, un dez para Botana, moi acertado e pouco protagonista; deixou xogar ós dous equipos”.

“Puidemos gañar, pero marchamos contentos co resultado”

José Ignacio Fernández Pacios ‘Nacho’

S.D. Ordes

“Houbo momentos no que estivemos máis preto do 0-2 ca do empate. Tivemos ocasións para lograr a victoria nun campo moi complicado, contra un rival difícil, polo que hai que estar contentos. Tralas últimas xornadas atopamonos ben e, a pesar de termos un plantel curto, no que precisariamos máis fondo de armario, o certo é que amosamos un bo nivel de xogo. Hoxe estivemos mellor ca eles, pero penso que o Rácing ten equipo para estar nos postos altos da táboa”.

O PROTAGONISTA

Hugo Criado 

Mediocentro do Rácing Vilalbés

“Temos que comezar a gañar para non perder o tren da liga”

Quizáis non foi a súa mellor actuación da temporada pero, trala sanción do capitán Pablo Vivero (tres partidos), é o encargado de dirixir ó equipo dentro do campo. A remontada ante o Ordes non sería o mesmo sen a súa capacidade de mando na medular.

É importante este resultado tralas últimas derrotas?

É positivo, sobre todo porque remontamos, e o certo é que puntuar sempre conta. Aínda así, nos buscabamos un punto de inflexión, cunha victoria, logrando os tres puntos. As sensacións son agridoces, xa que levabamos unha dinámica mala e agora o equipo está mellorando.

Esa mellora tamén se notou entre a primeira e a segunda metade do encontro...

Houbo varios cambios tralo descanso: arranxamos desaxustes, pasamos a xogar con dous puntas, con máis caída en banda, e logramos meter ó Órdes na súa área durante boa parte dos segundos 45 minutos.

Hoxe o partido non destacou pola polémica arbitral. Aínda así, queda a resaca das xornadas anteriores?

Queda, pero xa non só polas decisións arbitrais, senón pola mala dinámica do equipo. Quedache a espiña de ‘a ver se damos arrancado, a ver se reaccionamos’, porque vemos que os demáis equipos tamén fallan, e temos que aproveitar iso. Necesitamos tres ou catro xornadas puntuando de tres en tres para engancharnos á liga.

E non será complicado, tendo en conta as múltiples baixas?

A verdade é que formamos unha plantilla moi equilibrada e moi competitiva, polo que os postos sempre quedan suficientemente ben cubertos. Aínda así, é certo que xa pola semana non se pode adestrar coa intensidade habitual, porque hai moita xente tocada e esa xente é importante. Sobre todo nas malas rachas nótase moito.

Chega agora un mes de febreiro ante rivais incómodos, e despois aínda quedan Ferrol, Cerceda e Deportivo, todos consecutivos. Hai medo?

Nós queremos cambiar a dinámica, polo que vamos enfrontar todos os partidos de ti a ti. Esa é a única maneira de coller o tren da liga para poder estar entre os catro primeiros.